نرم‌افزار iMindMap یک نرم‌افزار فوق‌العاده و جذاب برای رسم نقشه‌های ذهنی است. این تنها نرم‌افزاری است که به طور رسمی توسط تونی بوزان، ابداع کننده روش نقشه ذهنی تأیید شد و اصول نقشه نگاری ذهن او را بهتر دنبال می‌کند. تولیدکنندگان این نرم‌افزار، iMindMap را به شرح زیر توصیف می‌کنند: فضای تفکر دیجیتالی که برای ایده‌های طوفان مغزی، نمایش بصری اطلاعات، برنامه‌ریزی برنامه‌ها، سازماندهی و مدیریت وظایف و نمایش ارائه‌های بی‌نظیر طراحی شده است.

مزایای استفاده از نرم‌افزار iMindMap

با نرم افزار iMindMap می‌توانید:

• به سرعت نقشه‌های ذهنی خیره کننده ایجاد کنید؛
• بصورت خودکار ارائه‌های چشمگیر تولید کنید؛
• فرایندهای پیچیده را به راحتی برنامه‌ریزی و سازماندهی کنید؛
• یادداشت برداری و خلاصه کردن کتاب‌ها و گفتگوها را به سادگی انجام دهید؛
• از مطالعه و بهبود نتایج یادگیری لذت ببرید؛
• بدون هیچ محدودیتی ایده‌های خود را تولید کنید.

روش کار با نرم‌افزار iMindMap

بعد از دانلود نرم‌افزار iMindMap9 از سایت معتبر و نصب آن در سیستم خود روی آیکن آن کلیک کنید تا برنامه اجرا شود. بعد از اجرای برنامه صفحه زیر را می‌بینید در قسمت Choose a View گزینه ۳ گزینه پیش‌روی شماست.

1. Brainstorm (بارش فکری)
2. Mind Map (نقشه ذهنی)
3. Action

در این آموزش و آموزش بعدی به صورت اجمالی در مورد ۲ گزینه Brainstorm و Action توضیح خواهم داد؛ اما اساس آموزش ما گزینه MindMap است.

۱- BrainStorm

فرض کنید قرار است یک جلسه بارش فکری برگزار کنید و در این جلسه از کارمندان شرکت خود بخواهید ایده‌های خود را در ارتباط با موضوع موردنظر مطرح کنند. برای این کار روی BrainStorm کلیک کنید و سپس در سمت راست در کادر Name نام موردنظر را تایپ کنید. حالا روی Start کلیک کنید.

در اینجا یک تخته مجازی از جنس چوب پنبه روبروی شما نمایش داده می‌شود!

حالا می‌توانید ایده‌های هر یک از افراد را روی این تخته قرار دهید. برای این کار از سربرگ BrainStorming روی Idea کلیک کنید و سپس روی تخته کلیک کنید حالا کادری باز می‌شود در آن، متن ایده را تایپ کنید.

می‌توانید ایده‌هایی که به هم مرتبط هستند در یک گروه قرار دهید. برای این کار روی Group کلیک کنید و ایده‌های مرتبط را در آن قرار دهید.

۲- MindMap

برای رسم نقشه ذهنی روی MindMap کلیک کنید. می‌توانید از قسمت پایین نوع Style را تغییر دهید. که همان حالت Buzan Mind Map مناسب‌تر است. سپس یک تصویر برای ایده اصلی انتخاب کنید. می‌توانید از الگوهای آماده نرم‌افزار استفاده کنید و یا با کلیک روی Brows یک تصویر که در سیستم شما موجود است را انتخاب کنید.

حالا ایده اصلی در مرکز صفحه قرار می‌گیرد. در اینجا من یک تصویر از سیستم خودم انتخاب کردم.

اگر روی تصویر کلیک کنید کادری باز می‌شود که می‌توانید در آن کلمه کلیدی ایده اصلی را تایپ کنید.

1. با استفاده از این گزینه می‌توانید فونت متن را تغییر دهید؛
2. با استفاده از این گزینه سایز فونت را تغییر دهید؛
3. با استفاده از این گزینه متن را توپر کنید؛
4. با استفاده از این گزینه متن را مورب کنید؛
5. با استفاده از این گزینه رنگ متن را تغییر دهید.

نکته: با استفاده از مربع‌های آبی رنگ اطراف تصویر سایز تصویر را تغییر دهید.

افزودن پس‌زمینه (Background)

می‌توانید برای صفحه، یک تصویر را به عنوان پس‌زمینه قرار دهید. برای این کار روی صفحه راست کلیک کنید و گزینه Add Background Image را انتخاب کنید. سپس عکس موردنظرتان را انتخاب کنید و روی Open کلیک کنید.

افزودن شاخه‌ها

در دو طرف ایده اصلی دو علامت + قرار دارد وقتی روی آنها قرار می‌گیرید ۳ حالت برای شما نمایش داده می‌شود:

1. رسم به صورت کادری
2. رسم به صورت شاخه‌ای
3. رسم به صورت فلش

حالت اول: روی حالت اول ماوس را نگه دارید و به سمت دلخواه بکشید و رها کنید در کادر می‌توانید کلمه کلیدی موردنظر را برای شاخه بنویسید.

حالت دوم: اگر روی حالت شاخه‌ای کلیک ماوس را ببرید و سپس بکشید و رها کنید فقط یک شاخه رسم می‌شود، که حالت استاندارد نقشه ذهنی هم همین مورد است.

حالت سوم: برای ارتباط بین شاخه‌ها استفاده می‌شود.

بعد از اینکه شاخه را رسم کردید برای نوشتن کلمه کلیدی روی آن کلیک کنید کادری باز می‌شود. همانند ایده اصلی می‌توانید در کادر کلمه کلیدی موردنظر را تایپ کنید و سایز و فونت و… را تغییر دهید در این کادر ۴ گزینه دیگر برای تغییر شاخه رسم شده در اختیار دارید:

1. Color
2. Branch Image
3. Branch Art
4. Format

با استفاده Color رنگ شاخه را تغییر دهید.

با استفاده از Branch Image و جابجایی نوار لغزنده انحنای شاخه را تغییر دهید.

با استفاده از Branch Art شکل شاخه را تغییر دهید.

با کلیک روی Format پنجره مربوط به آن باز می‌شود و می‌توانید رنگ و انحنای شاخه را تغییر دهید.

نکته: برای تغییر انحنای شاخه، از نقاط روی شاخه هم می‌توانید استفاده کنید.

برای رسم زیر شاخه‌ها هم به همین روش، مسیر را تا نقطه پایان ادامه دهید.

ابزارهای موجود در پنل سمت راست صفحه

در این پنل ابزارهای زیر قرار دارند:

1. Notes
2. Image
3. Icons
4. Attachments
5. Flowchart
6. Snippets
7. Project

که ما در اینجا به معرفی ۳ گزینه اول می‌پردازیم.

درج یادداشت (Notes)

برای درج یادداشت ابتدا ایده اصلی یا شاخه‌ها را انتخاب کنید سپس روی Notes کلیک کنید. با استفاده از ابزارهای موجود در این قسمت یادداشت خود را ویرایش کنید.

درج تصویر (Image)

برای درج تصویر روی شاخه موردنظر کلیک کنید و سپس ابزار Image  را انتخاب کنید و تصویر مورد نظر را درج کنید.

1. با استفاده از Search تصویر موردنظر را جستجو کنید؛
2. با استفاده از Recent تصاویری که اخیرا استفاده کرده‌اید، درج کنید؛
3. با استفاده از Favorites ازتصاویر مورد علاقه خود استفاده کنید؛
4. با استفاده از Brows از مکان موردنظر در سیستم تصویر موردنظر را درج کنید.

درج آیکن (Icon)

برای درج آیکن روی قسمت‌های مختلف نقشه ذهنی می‌توانید از آیکن‌های موجود در نرم‌افزار استفاده کنید، که در گروه‌های مختلف دسته‌بندی شده‌اند.

معرفی سربرگ‌های نرم‌افزار

سربرگ Home

در سربرگ  Home 6 بخش قرار دارند که عبارتند از:

• View
• Formatting
• Editing
• Clipboard
• Layout
• Move

در اینجا ما معرفی برخی از ابزارها می‌پردازیم:

۱-در بخش view با کلیک روی Brainstorm به نمای Brainstorm که در ابتدای این آموزش به آن اشاره شد، می‌روید و تصاویر و متن‌های موجود در نقشه ذهنی شما در گروه‌های مختلف به صورت خودکار دسته‌بندی می‌شود.

۲-با کلیک روی MindMap در نمای MindMap قرار می‌گیرید.

۳-گزینه Share و Presentation مربوط به خروجی گرفتن از نقشه ذهنی است که در آموزش بعدی به صورت مفصل به بیان آن می‌پردازم.

۴-با استفاده از ابزارهای بخش Formatting به ویرایش متن‌های نقشه ذهنی بپردازید.

۵-با استفاده از Clean Up به صورت خودکار فضای اضافی بین شاخه‌ها و زیر شاخه‌های نقشه ذهنی از بین می‌رود.

سربرگ Insert

در سربرگ Insert 6 بخش قرار دارند که عبارتند از:

• Branch
• Branch Items
• Map Elements
• Illustration
• Map Snippets
• Comment

• با استفاده از ابزارهای بخش Branch Items می‌توانید به نقشه ذهنی یادداشت و یا موردی را اضافه و یا ضمیمه کنید.
• با استفاده از ابزار Central Idea تصویر ایده اصلی خود را ویرایش کنید.
• با استفاده از ابزارهای بخش Illustration به قسمت‌های مختلف نقشه ذهنی تصویر یا آیکن اضافه کنید.

سربرگ Layout

در سربرگ Layout 3 بخش قرار دارند که عبارتند از:

• Printing
• SmartLayout
• Visible

• با استفاده از ابزارهای بخش SmartLayout می‌توانید فاصله بین شاخه‌ها و زیر شاخه‌ها را تنظیم کنید.

سربرگ Design

در سربرگ Design هم ۳ بخش قرار دارند که عبارتند از:

• Map Style
• Current Style
• Background

• با استفاده از استایل‌های موجود در بخش Map Style شکل گرافیکی شاخه‌ها و زیرشاخه‌ها را تغییر دهید؛
• با استفاده از ابزارهای بخش Current Style رنگ و شکل و فونت متن شاخه‌ها و زیر شاخه‌ها را تغییر دهید و سپس استایل سفارشی خود را بسازید و با استفاده از Save Style آن را ذخیره کنید؛
• با استفاده از بخش Background رنگ پس‌زمینه صفحه را تغییر دهید.

سربرگ View

در سربرگ View 4 بخش ابزار قرار دارند که عبارتند از:

• Zoom
• Details
• Filter
• Show

• با استفاده از Zoom In و Zoom Out می‌توانید میزان بزرگنمایی را تغییر دهید؛
• با استفاده از Expand All زیر شاخه‌ها نمایان می‌شوند؛
• با استفاده از Collapse All زیر شاخه‌ها پنهان می‌شوند؛
• با استفاده از ابزار Show/Hide قسمت‌هایی مثل یادداشت‌ها و… را پنهان یا آشکار کنید.

سربرگ Tools

در سربرگ Tools 4 بخش قرار دارند که عبارتند از:

• Proofing
• Support
• Product
• Account

جمع‌بندی

در این آموزش با مفهوم، تعاریف، قوانین و مزایای نقشه ذهنی آشنا شدید و همچنین روش کار با نرم‌افزار iMindMap9 آموختید. در آموزش بعدی روش‌های مختلف خروجی گرفتن از نقشه ذهنی با نرم‌افزار iMindMap9 را بیان می‌کنیم.